Intellectuele Kapitaal

24 juni 2016                                                        Groep 3

Yolanda Mante                                                Studiejaar 2015/2016

Onderzoekspracticum AC& FE                                Semester 2 periode 3

De invloed van intellectueel kapitaal accounting op een bedrijf. Een beoordelend literatuuronderzoek

Xiangxiang Cao

10768750

1. Inleiding

Al sinds de vorige eeuw zorgt de sterke groei in innovatie ervoor dat een groter verschil is ontstaan tussen de marktwaarde en de boekwaarde van een bedrijf (Lev, 2001, p. 9). Sinds de jaren ’60 hebben wetenschappers dit verschil proberen te verklaren (Marzo, 2013, p. 3). Een van de eerst conceptuele raamwerken is ontwikkeld door Leif Edvinssen. Volgens Edvinssen (1997, pp. 369-371) bestaat de marktwaarde van een bedrijf uit twee soorten kapitaal: het financiële kapitaal en het intellectuele kapitaal (IC). Het financiële kapitaal is terug te vinden op de officiële balans. Financiële kapitaal heeft fysieke eigenschappen en de waarde ervan is economisch bepaalbaar. In tegenstelling tot het financiële kapitaal is IC immaterieel en meestal niet identificeerbaar. Edvinssen en andere onderzoekers beweren dat IC de achterliggende reden is van het markt-to-boek-verschil en dat het IC cruciaal is voor een bedrijf. IC genereert duurzame concurrentievoordelen, wat resulteert in een beter bedrijfsresultaat. Het probleem is echter dat belanghebbenden nu nog te weinig weten over het intellectuele kapitaal van een bedrijf.

Over dit onderwerp IC voeren onderzoekers een discussie. Een groep is van mening dat IC een essentieel onderdeel is van een bedrijf en het huidige boekhoudsysteem daarover te weinig informeert. Uit het onderzoek van Lev (2004) en van Kim en Taylor (2007) blijkt dat het IC een positieve relatie heeft met bedrijfsresultaat en marktwaarde. Maar de tegenstanders ontkennen dat het boekhoudsysteem tekortkomingen heeft en constateren dat er geen bewijs is voor de positieve relatie tussen IC en het bedrijfsresultaat (Chan, 2009; Firer & Mitchell Williams, 2003). Daarnaast bekritiseert Skinner (2008, p. 202) dat het idee dat het kapitaliseren van IC allerlei nadelen heeft. Hij bestrijdt de stelling dat kapitaliseren van IC managers ruimte biedt om het jaarverslag te manipuleren omdat er geen gestandaardiseerde methode gevonden is waardoor dit kapitaal objectief kan worden gewaardeerd.

In dit verslag wordt de volgende vraag gesteld: in hoeverre heeft intellectueel kapitaal accounting (ICA) positieve invloed op een bedrijf? Onder positieve invloed wordt hier bedoeld dat het bedrijfsresultaat verbetert, de informatieasymmetrie tussen het bedrijf en de belanghebbenden vermindert, zodat de aandeelprijs stijgt. Het antwoord op de centrale vraag wordt nagezocht aan de hand van een literatuuronderzoek.

In de volgende paragraaf wordt het theoretische kader uitgewerkt waarin de definitie en de relevantie van ICA worden uiteengezet. Daarna komen de beoordelingscriteria aan de orde, gevolgd door een evaluatie per criterium. In de conclusie wordt de centrale vraag beantwoord.